Η Γερμανία… υπεράνω όλων

Με σιδηρά πυγμή δείχνει ότι είναι διατεθειμένη να ελέγξει τη μετά το βρετανικό δημοψήφισμα εποχή στην Ε.Ε. η Γερμανία.

Αντιλαμβανόμενο τον κίνδυνο κατάρρευσης του οικονομικού μοντέλου με το οποίο ηγεμονεύει στην Ενωση, υπό την απειλή πιθανών νέων δημοψηφισμάτων και αποσκιρτήσεων χωρών-μελών, το Βερολίνο σπεύδει να τρίξει τα δόντια στους εταίρους που επιθυμούν να «παρεκκλίνουν» από τους κανόνες της λιτότητας και της αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας.

Ετσι, μόνο λίγες ώρες από την επίθεση της Ανγκελα Μέρκελ κατά των Ιταλών για το σχέδιο στήριξης των τραπεζών τους με δημόσιο χρήμα, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε τα έβαλε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή επειδή δεν επιβάλλει κυρώσεις κατά της Πορτογαλίας και της Ισπανίας.

Οι τελευταίες δεν πέτυχαν πέρσι τους στόχους μείωσης του δημόσιου ελλείμματος που είχαν συμφωνήσει με την Επιτροπή, ώς ένα βαθμό και εξαιτίας των αβέβαιων πολιτικών εξελίξεων στο εσωτερικό τους.

Λαμβάνοντας υπόψη της αυτές τις εξελίξεις αλλά και -κυρίως- το επικείμενο βρετανικό δημοψήφισμα του Ιουνίου, η Κομισιόν απέφυγε να λάβει οριστική απόφαση και να επιβάλει πρόστιμα, για πρώτη φορά.

Παρότι το θέμα παραμένει ανοιχτό και επίκειται σχετική συζήτηση τις επόμενες ημέρες, ο Σόιμπλε επέπληξε την Κομισιόν υποστηρίζοντας μάλιστα ότι όταν δεν τηρούνται οι κανόνες και οι συμφωνίες, καλλιεργείται ο ευρωσκεπτικισμός.

Η αλήθεια βέβαια είναι ότι τον ευρωσκεπτικισμό τον καλλιέργησε η πολιτική της ακραίας λιτότητας και της οικονομικής εξόντωσης των άλλων χωρών-μελών, που επέβαλε διά ροπάλου τα τελευταία χρόνια στην Ενωση ο Σόιμπλε και η δράκα των υπόλοιπων συντηρητικών του Βερολίνου.

Η αλήθεια είναι ότι τον ευρωσκεπτικισμό δεν τον δημιούργησε η παρέκκλιση από κανόνες (που διαμόρφωσαν τα ισχυρά επιχειρηματικά λόμπι των γερμανικών και άλλων ελίτ), αλλά η φτωχοποίηση των λαών.

Η επιχείρηση εκφοβισμού από το Βερολίνο δεν θα είναι πάντως εύκολο να περάσει αυτή τη φορά, αφού η Ιταλία δεν φαίνεται διατεθειμένη να κάνει πίσω στην υπόθεση στήριξης του τραπεζικού της συστήματος.

Ο Ιταλός υφυπουργός παρά τη προεδρία της κυβέρνησης, αρμόδιος για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις, Σάντρο Γκότζι, διεμήνυσε χθες ότι η χώρα του δεν ζήτησε ούτε εξαιρέσεις ούτε αλλαγές στους κανόνες που αφορούν τη διάσωση των τραπεζών.

Τόνισε ότι «το Brexit είναι έκτακτο γεγονός και κατά συνέπεια θα πρέπει να εφαρμοστούν οι υπάρχοντες κανόνες υπό το φως αυτού του νέου γεγονότος εξαιρετικής σημασίας».

«Υπάρχουν οδηγίες σχετικές με το χρηματοοικονομικό σύστημα, οι οποίες προβλέπουν την εφαρμογή κάποιων κανόνων, υπό συγκεκριμένες συνθήκες. Πιστεύουμε ότι θα πρέπει να παρακολουθήσουμε τις συνέπειες του Brexit, πάντα υπό το φως των κανόνων της Ενωσης» συμπλήρωσε.

Ποιοι κανόνες;

Επί της ουσίας ο Ιταλός υφυπουργός αποδόμησε το γνωστό «ψωμοτύρι» του Βερολίνου περί τήρησης των κανόνων, αμφισβητώντας την ερμηνεία που δίνουν σε αυτούς. Και κυρίως αντέτεινε ότι η Ευρώπη πρέπει να λειτουργεί αλλιώς σε περιόδους κρίσεων και αλλιώς σε περιόδους ηρεμίας.

Τη θέση αυτή ενστερνίστηκε με γνωμοδότησή της και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σύμφωνα με δημοσίευμα του ιταλικού ANSA χθες αργά το βράδυ.

Ωστόσο την υιοθέτηση μιας τέτοιας ερμηνείας τη φοβάται πολύ το Βερολίνο. Η κρίση και η τήρηση των ευρωπαϊκών κανόνων αποτέλεσαν ένα από τα βασικά επιχειρήματα για την επιβολή της αυστηρής δημοσιονομικής πειθαρχίας στην Ενωση και την εδραίωση της κυριαρχίας του.

Αν η Ιταλία καταφέρει να περάσει το σχέδιο ενίσχυσης των τραπεζών της, τότε ενδεχομένως και άλλες χώρες, όπως οι Πορτογαλία, Ισπανία, θα μπορούσαν να επικαλεστούν ως «έκτακτο γεγονός» το Brexit για να ανακεφαλαιώσουν με δημόσιο χρήμα τις δικές τους τράπεζες ή να παρεκκλίνουν από τους δημοσιονομικούς στόχους τους με απόλυτη νομιμότητα.

Και τότε ο βασικός μοχλός πίεσης των Γερμανών, μαζί με το σύστημα της οικονομικής τους κυριαρχίας θα έχουν πάει περίπατο. Το οικονομικό μοντέλο των Γερμανών πάντως δεν είναι αψεγάδιαστο, όπως πολλοί πιστεύουν.

Χθες το ΔΝΤ ζήτησε μεταρρυθμίσεις από το Βερολίνο και ανακοίνωσε ότι θα χαμηλώσει την εκτίμησή του για τον ρυθμό ανάπτυξης της οικονομίας λόγω Brexit.

Ακόμη χειρότερα, το ΔΝΤ προειδοποίησε ότι η μεγαλύτερη τράπεζα της Γερμανίας, η Deutsche Bank, αποτελεί τη μεγαλύτερη συστημική απειλή για το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Η Deutsche με την ισπανική Banco Santander ήταν οι μόνες από τις 33 συστημικές τράπεζες που δεν πέρασαν τα stress tests της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ (Fed).