Οι εργαζόμενοι στη Γερμανία, όπως και σχεδόν σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες δικαιούνται ίση μεταχείριση. Ωστόσο κάποιοι νέοι μετανάστες πέφτου θύματα διαφορετικής μεταχείρησης από τον εργοδότη τους. Τι γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις;
Ένα γραφείο εργασίας στη Γερμανία είχε υποσχεθεί στην Καρολίνα ότι θα γινόταν δεκτή από μία καλή οικογένεια του Ανοβέρου. Το ότι μιλούσε μόνο πολωνικά δεν θα ήταν πρόβλημα, γιατί θα φρόντιζε μία ηλικιωμένη που έπασχε από άνοια, της είχαν πει. Η δουλειά θα τελείωνε στις έξι τα απόγευμα, ενώ τα Σαββατοκύριακα θα ήταν ελεύθερα. Μετά από τρεις μήνες δουλειάς, η Καρολίνα έχει φτάσει στα όρια της εξάντλησης. Αντί για σαράντα ώρες την εβδομάδα, είναι στο πόδι σε εικοσιτετράωρη βάση, αλλά πληρώνεται μόνο για κανονικό ωράριο. Μπροστά σε αυτό το αδιέξοδο θα προτιμούσε να παραιτηθεί, αλλά σκέφτεται ότι ήρθε να δουλέψει στη Γερμανία γιατί χρειάζεται τα λεφτά.
Άμεση ανάγκη η αναζήτηση βοήθειας
Η Καρολίνα δεν είναι τελείως ανυπεράσπιστη. Μπορεί για παράδειγμα να προσφύγει στη δικαιοσύνη, έστω και αν δεν διαθέτει επίσημα έγγραφα που να αποδεικνύουν ότι δουλεύει σε γερμανική οικογένεια μετά από διαμεσολάβηση ιδιωτικού γραφείου εργασίας στην πατρίδα της. Αλλά δεν χρειάζεται καν να φτάσει μέχρι εκεί, υποστηρίζει η Σύλβια Τιμ. Η κυρία Τιμ έχει γεννηθεί στην Πολωνία και εργάζεται στο Βερολίνο ως σύμβουλος εργασίας στα πλαίσια της πρωτοβουλίας «Δίκαιη κινητικότητα», που χρηματοδοτείται από τα συνδικάτα. Αποστολή της είναι να ενημερώνει εργαζόμενους από χώρες της κεντρικής και νοτιοανατολικής Ευρώπης για τα δικαιώματά τους, παρέχοντας βοήθεια σε όσους την έχουν ανάγκη.
Στην περίπτωση της Καρολίνας η Σύλβια Τιμ θα προσπαθούσε να έρθει σε επαφή με τη γερμανική οικογένεια για μία πρώτη συζήτηση. Φυσικά θα ήταν καλύτερο να είχε ενημερωθεί από την αρχή, για να ξεκαθαριστεί σε όλους τους ενδιαφερόμενους τι επιτρέπεται και τι όχι με βάση το γερμανικό εργατικό δίκαιο. „Αλλά συνήθως οι γυναίκες με ενημερώνουν όταν τα προβλήματα έχουν ήδη κλιμακωθεί και πολλές φορές είναι πολύ αργά για μία διαμεσολάβηση“ λέει η Σύλβια Τιμ. Το αποτέλεσμα είναι ότι η εργαζόμενη εγκαταλείπει την οικογένεια, αλλά τουλάχιστον εισπράττει τα δεδουλευμένα.
„Αμέσως μόλις παρουσιαστεί το πρόβλημα, πρέπει να αναζητεί κανείς βοήθεια“ τονίζουν οι Μίχαϊ Μπαλάν και Γιόχεν Έμπτεν, σύμβουλοι εργασίας της πρωτοβουλίας «Δίκαιη Κινητικότητα» σε Αμβούργο και Φραγκφούρτη αντίστοιχα. Στο Βερολίνο απευθύνονται οι εργαζόμενοι σε νοσοκομεία, γηροκομεία ή σε κατ΄οίκον φροντίδα ηλικιωμένων, ενώ το γραφείο της Φραγκφούρτης ειδικεύεται στην οικοδομή και εκείνο του Αμβούργου στην εστίαση και τα σφαγεία.
Τα «παραθυράκια»
Οι σύμβουλοι των συνδικάτων γνωρίζουν τα «παραθυράκια» του νόμου. Κάτι που συνηθίζεται, λέει ο Γιόχεν Έμπτεν, είναι να συνεργάζεται το γερμανικό σφαγείο με εργολαβικές επιχειρήσεις σε Βουλγαρία, Ρουμανία, Πολωνία ή Ουγγαρία, οι οποίες στέλνουν δικό τους προσωπικό για να κάνει τη δουλειά και από τη στιγμή που δεν προβλέπεται ελάχιστος μισθός, οι αμοιβές είναι εκείνες που ορίζει η νομοθεσία στην έδρα του εργολάβου. «Ο οποίος μάλιστα επιχειρεί να συρρικνώσει κι άλλο τους μισθούς, επιβάλλοντας υπερωρίες που δεν πληρώνονται» εξηγεί ο Έμπτεν. Εδώ όμως πρέπει να ισχύει το γερμανικό δίκαιο που απαγορεύει κάτι τέτοιο. Σε αυτήν την περίπτωση ο σύμβουλος της «Δίκαιης Κινητικότητας» μπορεί να μιλήσει με το σφαγείο, να ειδοποιήσει τις αρχές ή να ορίσει δικηγόρο για να πληρωθούν οι υπερωρίες.
Παρόμοια προβλήματα υπάρχουν στην οικοδομή, τονίζει ο Μίχαϊ Μπαλάν, που έχει γεννηθεί στη Ρουμανία. Επειδή σε αυτόν τον κλάδο προβλέπεται ελάχιστος μισθός, οι ξένοι εργολάβοι προσλαμβάνουν εργαζόμενους ως «ψευδοαυτοαπασχολούμενους». «Πολλές φορές τους δίνουν ένα συμβόλαιο στα γερμανικά, το οποίο εκείνοι δεν καταλαβαίνουν καν, αλλά το υπογράφουν γιατί έχουν μεγάλη ανάγκη» λέει ο Μπαλάν. Το «συμβόλαιο» είναι μία δήλωση άσκησης επιτηδεύματος, που πιστοποιεί μηνιαίο εισόδημα γύρω στα 2.800 ευρώ. Σε αυτήν την περίπτωση ο εργαζόμενος υποχρεούται να καταβάλει ο ίδιος εταιρικό φόρο και ΦΠΑ, οπότε το καθαρό μηνιαίο εισόδημά του δεν ξεπερνά τα 1.000 ευρώ. «Δεν έχω δει ούτε έναν Ρουμάνο εργαζόμενο που να παίρνει τον ελάχιστο μισθό» λέει ο Μπαλάν.
Γνωρίζοντας και απαιτώντας τα δικαιώματά σου
Ανατολικοευρωπαίοι εργάτες πέφτουν συχνά θύματα. Ο ίδιος τονίζει ότι υπάρχουν πολλοί τρόποι για να βοηθήσει για παράδειγμα έναν οικοδόμο που έχει πέσει θύμα απάτης. Μπορεί να έρθει σε επαφή με τους εκπροσώπους των εργαζομένων που θα πιέσουν την επιχείρηση να παρέμβει στον εργολάβο. Μπορεί να τηλεφωνήσει στο συνδικάτο και στην επιθεώρηση εργασίας ή να αναθέσει την υπόθεση σε δικηγόρο, ώστε ο εργαζόμενος να λάβει τουλάχιστον ένα μέρος των δεδουλευμένων. Πάντως αν ο εργαζόμενος έμπαινε στο συνδικάτο αμέσως μετά την άφιξή του στη Γερμανία, τότε θα είχε εξασφαλισμένη νομική προστασία μετά τους πρώτους τρεις μήνες και δεν θα χρειαζόταν καν να αναζητήσει δικηγόρο. Γι αυτό ο Μπαλάν συνιστά σε όλους όσους έρχονται για δουλειά στη Γερμανία, να ενημερώνονται από την αρχή για τα δικαιώματά τους. Παράδειγμα: όσοι έλαβαν άδεια εργασίας τα τελευταία επτά χρόνια έχουν δικαίωμα συμμετοχής σε «μαθήματα ενσωμάτωσης», όπου όχι μόνο βελτιώνουν τα γερμανικά τους, αλλά και μαθαίνουν περισσότερα για την καθημερινότητα στη χώρα.
Στα γραφεία της πρωτοβουλίας «Δίκαιη Κινητικότητα» σε Βερολίνο, Φραγκφούρτη και Αμβούργο οι εργαζόμενοι μπορούν να μιλήσουν για τα προβλήματά τους- πολλές φορές ακόμα και στη μητρική τους γλώσσα.
Αγορά αυτοκινήτου από τη Γερμανία – Οι 19 δημοφιλέστερες ιστοσελίδες
Jobcenter: Τι ισχύει για άτομα κάτω των 25 σχετικά με τα Επιδόματα
