Φραγκφούρτη: Επίθεση σε περαστικούς κοντά στην πόλη- 4 Τραυματίες
Γερμανία: Παράταση της απαγόρευσης εξόδου από τη χώρα- Μέχρι πότε ισχύει;
Δεν ήταν αναπόφευκτο πως ένας καγκελάριος της Γερμανίας θα αποκτήσει τόση πολλή δύναμη μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο πρώην καγκελάριος Χέλμουτ Κολ το κατέστησε αυτό εφικτό. Όμως, μια γυναίκα καγκελάριος τι θα αφήσει πίσω της και πόσο θα μπορέσει να αλλάξει το μέλλον της Ευρώπης;
Μετά από την επανένωση της Γερμανίας το 1989 -1990, ξεκίνησε την εκπλήρωση αυτού που ο ίδιος είχε θεωρήσει ως ιστορική του αποστολή, την ενοποίηση της Ευρώπης. Ο Κολ οδήγησε την Ευρώπη, από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ το 1991 μέχρι τις κρίσιμες αποφάσεις για τη διαμόρφωση του ευρώ το 1998.
Η ιδέα του κοινού ευρωπαϊκού νομίσματος θα μπορούσε να έχει «σβήσει» πολλές φορές κατά τη διάρκεια εκείνων των ετών. Ο στενός συνεργάτης του Κολ, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, που είναι τώρα υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, είχε εκτιμήσει το 1994 πως μόνο πέντε χώρες -μη συμπεριλαμβανομένης της Ιταλίας- ήταν έτοιμες να υιοθετήσουν το κοινό νόμισμα. όμως ο Κόλ επέμεινε και θεωρεί πως πρέπει να περιληφθεί και η Ιταλία.
Ο διάδοχος του Κολ, ο Γκερχάρντ Σρέντρερ, είχε μια τελείως διαφορετική θεώρηση. Μη έχοντας καμία προσωπική ανάμνηση από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ήταν σίγουρος -όπως και πολλοί άλλοι συμπατριώτες τους εκείνη την περίοδο- πως η Γερμανία θα μπορούσε να σταθεί μόνη της, χωρίς να επαναβεβαιώνει συνεχώς τους δεσμούς της με την Ευρώπη.
O Σρέντερ ανοικτά επιδίωξε τα εθνικά συμφέροντα της Γερμανίας. ”Μείωσε” την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, όταν η ΚΕΤ διατήρησε τα επιτόκια της υψηλά. Και η κυβέρνηση του αψήφησε του δημοσιονομικούς κανόνες της Ευρώπης -μια κίνηση που, εύστοχα, είχε χαρακτηριστεί από τον τότε επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ρομάνο Πρόντι, ως ”ηλίθια”. Η γερμανική οικονομία έφτασε κοντά στη στασιμότητα, ενώ περισσότερη λιτότητα θα είχε προκαλέσει μεγαλύτερα -και πιθανότερα πιο μακροχρόνια- προβλήματα. Ο Σρέντερ παραλίγο να «τινάξει στον αέρα» τους κανόνες της ΕΕ για τις επιχειρήσεις ώστε να προστατέψει την Volkswagen. Το μοναδικό «φιλοευρωπαϊκό» μέτρο που πήρε ήταν να αφήσει την Ελλάδα να εισέλθει στην ευρωζώνη.
Κατά την αρχή της θητείας της, που ξεκίνησε το Νοέμβριο του 2005, η Μέρκελ φάνηκε να μοιάζει περισσότερο με τον Σρέντερ παρά με τον Κολ. Πολύ μικρότερη ηλικιακά από τον Σρέντερ και μεγαλωμένη στην ανατολική Γερμανία, ένιωθε ακόμα λιγότερο συνδεδεμένη με τη σημασία της «μεταπολεμικής Ευρώπης». Μη νιώθοντας ανάγκη να προσπαθεί συνεχώς να συντηρήσει την εικόνα της ως «φιλοευρωπαΐα», ήταν ικανοποιημένη να υπηρετεί απλά ως Γερμανίδα καγκελάριος.
Αρχικά, αυτό δούλεψε περίφημα. Οι ευρωπαϊκές οικονομίες -συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας- ήταν από τις ηγέτιδες σε μια παγκόσμια οικονομικά και χρηματοπιστωτική «φούσκα». Ενώ στην πραγματικότητα κάθε χώρα «τέντωνε» τους δημοσιονομικούς κανόνες, οι Ευρωπαίοι πίστεψαν πως το ευρώ τόνωνε την οικονομική ανάπτυξη και θα τους οδηγούσε τελικώς στην πολιτική ενοποίηση. Για να το θέσουμε απλά, η Ευρώπη απλά δε χρειαζόταν κάποιον ως καγκελάριο.
Όλα αυτά άλλαξαν με την παγκόσμια ύφεση μετά από το 2008, η οποία αποκάλυψε αδυναμίες στη δομή της νομισματικής ένωσης. Πέρα από το τις ανησυχίες για την παγκόσμια οικονομία, η ευρωζώνη ήταν αντιμέτωπη με μια ενδεχόμενη κρατική χρεοκοπία της Ελλάδας. Μέχρι το Μάρτιο του 2010, ήταν ξεκάθαρο πως η ελληνική κρίση δεν μπορούσε να επιλυθεί από μόνη της και η Μέρκελ, αργά αλλά σταθερά, άρχισε να βγαίνει μπροστά.
Δεν απόλαυσε το συγκεκριμένο καθήκον. Αντίθετα, λειτούργησε υπό το πρίσμα πως το ευρώ ήταν «μια μηχανή από την κόλαση» -ένα χάλι και ένα δυσβάσταχτο φορτίο για αυτή και τη χώρα της. Αλλά δεν είχε άλλη επιλογή. Κάθε φορά που έπρεπε να παρθεί μια σημαντική απόφαση για τη διαχείριση της κρίσης, όλα τα βλέμματα στρέφονταν σε αυτήν.
Η Μέρκελ έδρασε ως καγκελάριος της Ευρώπης, αλλά πάντα εστίαζε στα γερμανικά συμφέροντα. Καταλάβαινε πως ο λαός της Γερμανία δε θα ανεχόταν οι φόροι του να δίνονται στην. Ευρώπη. Τα έξοδα για την Ελλάδα, συγκεκριμένα, «χτύπησαν νεύρο». Έτσι η Μέρκελ έκανε τα απολύτως αναγκαία, απλά για να αποτρέψει μια κατάρρευση αλλά πολύ λίγα για να βάλει ένα τέλος στην Ελλάδα και στην ευρύτερη ευρώ – κρίση. Ως αποτέλεσμα, η κρίση συνέχισε να μεγαλώνει και να παίρνει νέες μορφές, περιλαμβανομένης -και ιδιαίτερα επικίνδυνης- της κρίσης στον τραπεζικό τομέα της Ιταλίας, το «όριο λάθους της Ευρώπης».
Στο τέλος του 2011, η Μέρκελ κινητοποίησε την αντικατάσταση εκλεγμένων κυβερνήσεων από τεχνοκράτες στην Ελλάδα και στην Ιταλία. Κανείς δε χάρηκε και τα κινήματα πολιτικών αντιδράσεων απέκτησαν ισχύ παντού και στη Γερμανία, όπου το ακροδεξιό αντιευρωπαϊκό κόμμα «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AFD) «γεννήθηκε» το Φεβρουάριο του 2013.
Η Μέρκελ τήρησε μια στάση αρχής για την προσφυγική κρίση, αποδεχόμενη περισσότερο από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες στο εσωτερικό της Γερμανίας. Αλλά το έκανε χωρίς να συμβουλευτεί τους ευρωπαίους εταίρους ή τους ίδιους της τους πολίτες. Σύντομα «τιμωρήθηκε». Η CDU πρόσφατα υπέστη μια σειρά απογοητευτικών αποτελεσμάτων σε τοπικές εκλογές, ενώ το AFD σημείωσε μεγάλα κέρδη.
Για την ώρα, η Μέρκελ διατηρεί το ρόλο της ως de facto καγκελάριος της Ευρώπης, πολύ απλά επειδή δεν υπάρχει κάποια εναλλακτική. Ο Ιταλός πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι ακόμα αποζητά την Μέρκελ όποτε θέλει «ελαστικότητα» για τους δημοσιονομικούς κανόνες. Το πρώτο ταξίδι για το εξωτερικό της Βρετανίδας πρωθυπουργού Τερέσα Μέι ήταν στο Βερολίνο.
Αλλά τόσο η Γερμανία όσο και η Ευρώπη αλλάζουν. Η πρόσφατη άνοδος του AFD ήρθε μέσω έντονων ξενοφοβικών συναισθημάτων. Ακόμα και αν η Μέρκελ συνεχίσει ως Γερμανίδα Καγκελάριος μετά από τις εκλογές του επόμενου έτους, θα έχει πολύ μικρότερη στήριξη. Παράλληλα η ευρωπαϊκή οικονομία παραμένει επισφαλής, με το ιταλικό «όριο λάθους» να απειλεί να στείλει μηνύματα σοκ σε όλη την Ευρώπη. Η εμπιστοσύνη προς του ευρωπαϊκούς θεσμούς καταρρέει και οι εμπορικοί «δεσμοί» μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών βαίνουν επί τα χείρω, καθώς οι εξαγωγείς κοιτούν στις ολοένα και διογκωμένες αγορές της Ασίας και των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ο επόμενος καγκελάριος της Γερμανίας, όποιος και αν είναι, δεν θα έχει ούτε την ευρωπαϊκή στήριξη ούτε την αποδοχή για να δράσει ως καγκελάριος της Ευρώπης. Η πρώτη απώλεια θα μπορούσε να είναι η Ελλάδα η οποία, μετά από τη ψευδαίσθηση της απομείωσης του δημοσιονομικού χρέους που η Μέρκελ δεν μπορέσει να εξασφαλίσει, μπορεί επιτέλους να πρέπει να αποχωρήσει από την ευρωζώνη, οδηγώντας ολόκληρη την ΕΕ σε αχαρτογράφητες περιοχές.
Αλλά οι συνέπειες μπορεί να μην είναι όλες αρνητικές. Χωρίς κανένα στο ρόλο του επικεφαλής, οι «ηλίθιοι» δημοσιονομικοί κανόνες θα είναι πιο εύκολο να καμφθούν. Μια τέτοια επέκταση εθνικής κυριαρχίας μπορεί να είναι θετική εξέλιξη, αν οδηγήσει σε αυτό που ο Λάρι Σάμερς του Χάρβαρντ αποκαλεί «υπεύθυνο εθνικισμό». Οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης θα χρειαστεί να υπηρετήσουν τους πολίτες τους παρά μια αφηρημένη ευρωπαϊκή ιδέα και να ζήσουν μέσω της πειθαρχίας της κάλπης και των αγορών. Μια Γερμανία ως Ευρωπαϊκή καγκελαρία θα έκανε κομμάτια την Ευρώπη.
To άρθρο επιμελήθηκε ο Ashoka Mody για το Project Syndicate
Φραγκφούρτη: Επίθεση σε περαστικούς κοντά στην πόλη- 4 Τραυματίες
Γερμανία: Πρόστιμο εάν οδηγείτε με Μάσκα- Τι πρέπει να προσέξετε;
